لەم سەردەمەدا کە جیهان وەکو گوندێکی بچوکە و لێرە شتێک ڕووبدا لەو پەڕی دونیا خەڵکی ئاگادادەبن بەهۆی پێشکەوتنەکانی جیهانەوە ، لەگەڵ ئەوەش دا کۆمەڵێک خيڵکی هەن بە ژیانێکی زۆر سادە و ساکارانە و سود وەرگرتن لە کەرەستە سەرەتاییەکان و لە نێو جەنگەل و ناوچە دوورە دەستەکان دا دەژین ، و تێکەڵ جیهانی شارستانیەت نەبوونە
کۆمەڵیک لەم هۆز و تیرەو خەڵکانە
هۆزی سێنتینلیسی
ئەم هۆزە هۆزێکی هیندی یە شوێنیان دەکەوێتە نێوکەنداوی بەنگاوڵ و ڕووباری ئەندامان
ناوچەکەیان کە دورگەیەکە ، بە درێژای ٦٠،٠٠٠ ساڵەی ڕابردو لانکە و پێگەی ئەم هۆزە بووە
کە تەواو دابڕاون لە جیهانی دەرەوە و ئامادەنین تێکەڵ جیهانی دەرەوەی شارستانی ببن
کۆتا پەیوەندی کە لەگەڵ جیهانی دەرەوە هیانبوبێت ساڵی ٢٠٠٦ بووکاتێک دوو ڕاوچی
کەوتنە ئەو دروگەیەوە و لا خاکی ئەوان گیرسانەوە
کە دواتر کوشتیانیان و تیریان ئاراستەی ئەو کۆپتەرە کرد کە بەدوایان دا دەگەڕا بۆ رزگارکردنیان لەو ناوچەیە ، ئێستاشی لەگەڵ دابێت لە سەر ژیانی لە مێژینەی دەیان ساڵە و داب و نەریت و دوورە پەرێزی خۆیان بەردەوامن.
#The Sentinelese Tribe
هۆزی کۆڕۆوای
لە نێو دارستانە چر و دژوارەکانی غینیا و ئەندەنوسیا هۆزێک دەژین کە ناو دەبرێن بە هۆزی کۆرۆوای، یەکەمین پەیوەندیان بە جیهانی دەرەوە دەگەێتەوە بۆ ساڵی ١٩٧٠ گروپێک لە گەڕۆک و دۆزەرەوە
بینیان خەڵکانێک لەم ناوچەیە دەژین کە کەرەستەی دارین بەکاردەبەن. گوندەکانی کۆرۆوای زۆر دوور لە یەکترن بە جۆرێک هیچ پەیوەندیەک لە نێوان خۆیان دا نیە
هۆزی ماچۆ پیرۆ
لەم ساڵانەی دوای دا هۆزەکانی جەنگەڵ وردە وردە لە دەوروبەری ڕووباری پیرۆڤیان دەردەکەوتن
لە هۆزەکانی دارستانە باراناوییەکانی ئەمازۆنن کە سەدان ساڵە دابڕاون و دوور لە جیهانی شارستانیەت لە جەنگەڵەکانی ئەمازۆن ژیان دەگوزەرێن بە شێوازە ساکار و سەرەتاییەکان
لەم دوایانە حکومەتی پیرۆ بڕیاری دا کە پارێزگاری لەم هۆزانە بکات و ژیانیان پارێزراوبێت
بە ڕێگری کردن لە زانایانی لێکۆلەر و گەشەپێدەری ژینگەی ، لەگەڵ ئەوەش دا دواتر ڕێگەدرا
چەندین کۆمپانیا گروپی گەشتیاری بۆ ئەو ناوچانە ڕێکبخەن
هۆزی سورما
لە ئەسیوبیا کۆمەڵێک خەڵکی دوورەپەرێز دەژین ،کە تەواو دابراو و نا ئاشنان بە جیهانی دەروە . لە ساڵانی ١٩٨٠ کە تێکەڵ بە خەڵکی بیانی بوون ، کاتێ دکتۆرە ڕووسەکانیان بینی کە پێستیان سپی و ڕووخساریان کراوە و گەش بوو ، وا هەستیان دەکرد کە ئەمانە خەڵکی مردون و زیندووبونەتەوە وا بێ ڕەنگ و سپی پێستن ،شەری توند سەریهەڵدا لە نێوانیان دا
هەروەها ئەم هۆزە نەریتێکی هەیە کە پارچەیەکی بازنەیەی دەکەنە نێو لێوی خوارەوەیان ئەمەش بۆ ئەو کچانەی کاتێک کە هاوسەرگیری دەکەن
# The Surma Tribe
هۆزی ئەندامانی هیندی
ئەمەش یەکێکی ترن لە هۆز و تیرە هیندیەکان کە تاوەکو ئێستا ژیانێکی خۆپارێزیان هەیە و دوور لە جیهانی دەرەوە ژیانیان دەگوزەرێنن
لە کاتی خۆی دا ژمارەیان لە نزیکی ٧٠٠٠ کەس بووە ، لە ئێستا دا نزیکەی ٤٠٠ کەس لەم هۆزە ماون
ئەمەش بەهۆی لە ناوچوون و مردن و نەخۆشی لەگەڵ ئەوەش دا هەوڵی مانەوە دەدەن
ئەوەی سەیرە تاوەکو ئەم سەردەمەش نازانن ئاگر بکەنەوە و بەکاری ببەن
هەڵگری تیر و ڕم و کەرەستەی سەرەتایین
#Andamanese Indian Tribe
هۆزی ئایۆریو تۆتۆبیگۆسۆد
لە ناوەڕاستی جەنگەڵ و دارستانەکانی پاراگوای دا هۆزێک دەژین کە ناسراون بە ئایۆریو ، دوایین کۆمەڵەی هیندیە ڕەسەنەکانی باشوری ئەمازۆن کە دوور لە جیهانی دەرەوە و لە ناوەڕاستی جەنگەڵ دەژین
لە ساڵانی حەفتا و هەشتاکان هەوڵدا گروپی تر تێکەڵ بەم هۆزە ببن و ئاشنایەتیان پێ بکەن بە جیهانی دەرەوە
............................................................................................................
چەند دیمەنێک لە هۆز و تیرە جیاوازەکان
٢٤/٦/٢٠١٦
سۆران عبدالرحمن
..............................
سودم لە خوێندنەوە و زانیاری ئەم سەرچاوانە بینی
http://www.enkivillage.com/jungle-tribes.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Korowai_people
https://en.wikipedia.org/wiki/Sentinelese_people
https://en.wikipedia.org/wiki/Mashco-Piro_people
https://en.wikipedia.org/wiki/Sentinelese_people
https://en.wikipedia.org/wiki/Mashco-Piro_people